Έχουμε άσχημα νέα από το μέτωπο της κλιματικής αλλαγής
Κάτω από τον πάγο, το έδαφος της Γροιλανδίας κρύβει μία τρομακτική ιστορία.
Τα άσχημα νέα αυτής της εβδομάδας για τον πλανήτη έρχονται από τη Γροιλανδία, η οποία ως χώρα κάποια στιγμή στο απώτατο παρελθόν υπήρξε όντως πράσινη, όπως μαρτυρά η μελέτη ενός δείγματος από το έδαφός της που λήφθηκε κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, αλλά και, παραδόξως, το όνομά της στα αγγλικά (Greenland εκ του green). Ποιο είναι το κακό; Το ότι ίσως σύντομα γίνει ξανά πράσινη λόγω της κλιματικής αλλαγής, μία εξέλιξη ιδιαίτερα αρνητική για την παράκτια ζωή του κόσμου που κατοικούμε.
Η ιστορία πίσω από το δείγμα εδάφους που αποκάλυψε την ύπαρξη βλάστησης στη Γροιλανδία είναι το ίδιο τρελή και δραματική με τα ευρήματά της. Το δείγμα λήφθηκε κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου στο πλαίσιο του Project Iceworm, που δεν ήταν τίποτα παραπάνω από μία συγκαλυμμένη και τελικά αποτυχημένη προσπάθεια μετατροπής της άκρης του βορειοδυτικού της τμήματος σε στρατιωτική βάση.
Για να αποκρύψουν τον πραγματικό λόγο του εγχειρήματος, οι Ηνωμένες Πολιτείες ζήτησαν από μία ομάδα επιστημόνων να διεξάγει μία σειρά από έρευνες στο συγκεκριμένο σημείο, ανάμεσα στις οποίες και την απόκτηση ενός παγοκαρότου, δηλαδή ενός δείγματος πάγου κυλινδρικού σχήματος, που να εκτείνεται σε όλο το βάθος του παγοκαλύμματος της περιοχής.
Το συγκεκριμένο παγοκαρότο έφερε τότε επανάσταση στην κατανόησή μας για το κλιματικό παρελθόν του πλανήτη. Κι αυτό γιατί, μετρώντας το οξυγόνο που περιεχόταν σε κάθε στρώμα του, οι επιστήμονες κατάφεραν να συμπεράνουν τη θερμοκρασία που επικρατούσε όταν το νερό πάγωσε.
Τα δεδομένα που δεν μελετήθηκαν τότε
Παρόλα αυτά, τα περίπου 30 εκατοστά του εδάφους από τον πάτο του παγοκαρότου δεν μελετήθηκαν ποτέ, ενώ το πρόγραμμα εγκαταλείφθηκε μαζί με τον αχρηστευμένο πυρηνικό αντιδραστήρα του που θάφτηκε κάτω από τους πάγους.
Όσα επιστημονικά δεδομένα περισυλλέχτηκαν πριν από την επιστροφή των επιστημόνων στις ΗΠΑ, στάλθηκαν σε διάφορα εργαστήρια για περαιτέρω μελέτη όπου πολύ πρόσφατα ένα διατηρημένο δείγμα εδάφους κίνησε ξανά το ενδιαφέρον των μελετητών που, χωρίς να το περιμένουν, ανακάλυψαν σε αυτό δείγματα βλάστησης.
Μία μικρή άνοδος της θερμοκρασίας αρκεί
Τα ευρήματα που δημοσιεύτηκαν την περασμένη Δευτέρα στα Πρακτικά της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών των Ηνωμένων Πολιτειών, δείχνουν ότι η μεγαλύτερη δεξαμενή πάγου του πλανήτη στο βόρειο ημισφαίριο μπορεί να καταρρεύσει εξαιτίας μίας παρατεταμένης, αν και σχετικά μικρής ανόδου, στη θερμοκρασία.
Όπως έγραψε η Washington Post, το έδαφος της Γροιλανδίας το είδε τελευταία φορά το μάτι του ήλιου πριν από κάτι λιγότερο από ένα εκατομμύρια χρόνια, σε μία εποχή που το κλιματικό σύστημα ήταν παρόμοιο με το σύγχρονο. Αν τότε αναπτύχθηκαν φυτά, αυτό σημαίνει ότι ο πάγος που τώρα καλύπτει το νησί είχε λιώσει εντελώς. Και αν αυτό είχε συμβεί τότε, μπορεί να συμβεί ξανά τώρα.
